Müasir dövrdə dünyanın elmi-texnoloji inkişafında baş verən dəyişikliklər insan fəaliyyətinin bütün sahələrinə təsir göstərməkdədir. XXI əsrin ən mühüm nailiyyətlərindən biri kimi süni intellekt texnologiyaları artıq qlobal iqtisadiyyatın, sənayenin, təhsilin, səhiyyənin və idarəetmənin ayrılmaz hissəsinə çevrilmişdir.
On il bundan əvvəl süni intellekt anlayışı çox az adam üçün aydın idi, bu istiqamət yalnız elmi tədqiqatların mövzusu kimi qəbul olunurdu. Lakin bu gün artıq süni intellekt ölkələrin rəqabət qabiliyyətini və gələcək inkişaf səviyyəsini müəyyən edən əsas amillərdən birinə çevrilib. Dövlətlər bu texnologiyanın tətbiqi və inkişafı üçün xüsusi proqramlar qəbul edir, elm və təhsildə yeni istiqamətlər formalaşdırılır.
Azərbaycan da qlobal tendensiyalardan kənarda qalmır. Prezident cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi:
“Bu gün süni intellekt ölkələrin gələcək inkişafının ayrılmaz hissəsidir… Biz burada geri qalmamalıyıq. Dövlət lazımi addımları atır.”
Bu fikirlər bir daha göstərir ki, süni intellekt təkcə texnoloji yenilik deyil, həm də dövlət siyasətinin prioritet istiqamətidir. Azərbaycanda bu sahənin inkişafı məqsədilə artıq bir sıra addımlar atılır — dövlət qurumlarında rəqəmsallaşma prosesi genişlənir, elm və təhsil müəssisələrində süni intellekt mövzusunda tədqiqatlar aparılır, gənc mütəxəssislərin hazırlanmasına xüsusi diqqət yetirilir.
Dövlət tərəfindən qəbul edilən “Rəqəmsal transformasiya strategiyası”, “İnnovasiya ekosistemi” və “Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər” sənədləri süni intellektin tətbiqini stimullaşdıran əsas hüquqi və strateji çərçivəni formalaşdırmışdır.
Süni intellektin inkişafında alimlərin və tədqiqatçıların iştirakı həlledici əhəmiyyət daşıyır. Ulu Öndər Heydər Əliyevin elmə verdiyi dəyər bu gün də öz aktuallığını qoruyur. Prezident cənab İlham Əliyevin də vurğuladığı kimi, bu sahədə Azərbaycan alimlərinin fəal iştirakı vacibdir. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, ali təhsil müəssisələri və texnoparklar süni intellekt, maşın öyrənməsi, böyük verilənlər (Big Data) və avtomatlaşdırma üzrə layihələr həyata keçirir. Bu istiqamətdə gənc alimlərin yetişdirilməsi, beynəlxalq elmi əməkdaşlıqların qurulması və müasir laboratoriyaların yaradılması gələcəkdə ölkənin innovasiya potensialını gücləndirəcəkdir.
Süni intellekt artıq müasir dövrün “yeni sənaye inqilabı” kimi qəbul edilir. Azərbaycanın bu prosesdə ön sırada yer alması üçün elmi potensialın artırılması, innovativ mühitin formalaşdırılması və beynəlxalq əməkdaşlıqların genişləndirilməsi mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Dövlətin bu istiqamətdə həyata keçirdiyi tədbirlər, xüsusilə gənc mütəxəssislərin dəstəklənməsi, süni intellekt texnologiyalarının yerli istehsalına təkan verir. Azərbaycanda bu sahədə fəaliyyət göstərən startaplar, innovasiya mərkəzləri və rəqəmsal laboratoriyalar yaxın gələcəkdə region miqyasında rəqabətqabiliyyətli texnoloji məhsullar yarada biləcəklər.
Süni intellekt artıq gələcəyin deyil, bu günün reallığıdır. Bu sahənin inkişafı Azərbaycanın iqtisadi, sosial və elmi potensialını gücləndirəcək, ölkəmizi regionun texnoloji liderlərindən birinə çevirəcəkdir.
Prezident cənab İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, “biz hər zaman əsas aparıcı xəttin arxasınca gedirik və geri qalmamalıyıq”. Bu prinsip süni intellekt sahəsində də əsas istiqamət olmalıdır. Elm, təhsil, texnologiya və dövlət siyasəti birləşdikdə Azərbaycan süni intellekt dövrünün tələblərinə tam cavab verəcək, rəqəmsal gələcəyini öz əli ilə quracaqdır.
Zərdab rayon Heydər Əliyev Mərkəzinin direktoru Könül Rəhimova
