xeberaz.info
Azərbaycanın birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri kimi fəaliyyətini dayandırıb. O, bu vəzifədə 2004-cü ildən beynəlxalq təşkilatın dəyərlərini və prinsiplərini irəli sürərək çalışmışdır. Bu illər ərzində Azərbaycan-YUNESCO Etimad Fondu yaradılıb, Əliyeva mədəni irsin qorunması, qızların təhsili, gender bərabərliyi kimi sahələrdə layihələri şəxsən dəstəkləyib.
Lakin son illərdə Bakı ilə təhsil, elm və mədəniyyət məsələləri ilə məşğul olmaq və görməli yerləri Ümumdünya irsi siyahısına daxil etmək məqsədi daşıyan bu təşkilat arasında qarşılıqlı anlayışma olmaması getdikcə hiss olunmağa başladı. YUNESKO təxminən 30 illik işğal dövründə Azərbaycanın mədəni irsi və tarixi abidələri ilə bağlı Ermənistanın vandalizminə heç bir reaksiya verməmişdir. Azərbaycan ərazisinin 20% -i işğal olunduğu illərdə YUNESKO 1954-cü il Haaqa Konvensiyasının müddəalarının pozulması, vandalizm aktları barədə susur və baş verənlərin hüquqi qiymətləndirilməsindən yayınırdı, bu vaxt isə dağıdılmış abidələrin, qəbirlərin, məscidlərin sayı artırdı.
YUNESKO-nun baş direktoru Odri Azuleyə yazdığı məktubda Mehriban Əliyeva diplomatik olaraq izah edib ki, Azərbaycan əraziləri erməni işğalından azad edildikdən sonra bölgədəki geniş miqyaslı bərpa işlərinə cəlb olunub və YUNESKO çərçivəsində xoşməramlı səfir vəzifəsinə lazımi diqqət yetirmək imkanı yoxdur.
Məscidlərimiz təhqir edildi, dağıldı. YUNESKO Azərbaycanın dəfələrlə çağırışlarına baxmayaraq, orada olan mədəni irsin vəziyyətini qiymətləndirmək üçün bu yerlərə missiyalar təşkil etməyib.
Həqiqətən də, erməni millətçilərinin həm Qarabağın özündə, həm də Ermənistan ərazisində necə hərəkət etdiklərinə dair çoxlu sayda foto və video sübutlar var, lakin indiyə qədər heç bir erməni vətəndaşı Azərbaycan abidələrinin məhv edilməsinə görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunmayıb. YUNESKO mədəniyyət abidələrinin mühafizəsi ilə məşğul olan bir təşkilat kimi erməni millətçilərinin cinayətlərinə göz yumurdu. 44 günlük müharibədən sonra Azərbaycan Xarici Işlər Nazirliyi və Ombudsman aparatı YUNESKO-ya dəfələrlə bölgəyə vandalizm faktlarının öyrənilməsi missiyasının göndərilməsini təklif edib, lakin təklifə cavab verilməyib. YUNESKO bu faktların araşdırılmasında maraqlı deyildi. Orada yaxşı başa düşürdülər ki, dağıdılmış və minalanmış Azərbaycan torpaqlarını gördükdən sonra istənilən mütəxəssis işğalçı rejimin cinayətlərinin tanınmasının lehinə çıxış edəcək.
Bu gün deyirlər ki, YUNESCO-nun Bakı ilə bağlı sərt mövqeyi 2015-ci ilə qədər Fransa mədəniyyət və kommunikasiya naziri vəzifəsini tutan təşkilatın rəhbəri Odri Azulenin şəxsi mövqeyi ilə əlaqədardır və Paris, bildiyiniz kimi, nüfuzlu erməni diasporu sayəsində, nəinki mübahisəli görünən hallarda, hətta bəzən cinayətkar hərəkətləri zamanı Ermənistan tərəfini dəstəkləmişdir.
Maraqlıdır ki, YUNESCO-nun baş direktoru vəzifəsini Madam Azule tam beş il əvvəl – 15 noyabr 2017-ci ildə tutub. Belə ki, Mehriban Əliyevanın məktubu bu hadisəyə həsr olunub. Baş direktor üçün beşilliyin kədərli nəticəsi belədir.
Başqa bir «təsadüf»: məhz bu gün Fransa Senatı prezident Emmanuel Makronun hökumətinə Azərbaycana qarşı sanksiya tətbiq edilməsini çağıran qətnaməyə baxır. Artıq Azərbaycan əsilli Fransa vətəndaşları Senatın binasına “Ədalət tələb edirik!”, “Terrorizmə qarşı!”, “Senat ədalətli olmalıdır!”, “Cənubi Qafqazda sülh yaratmaq üçün Fransa neytral olmalıdır!”, “Erməni terrorizminə son qoyun!”, “Erməni yalanlığını dəstəkləməyin” şüarları ilə çıxıblar ! ” Nümayişçilər Fransa senatorlarının Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinə birtərəfli və qərəzli yanaşmasından, Fransada seçkilərə təsiri olan erməni əsilli fransızların əksəriyyəti Ermənistanda heç vaxt olmamasına baxmayaraq habelə qətnamənin təşəbbüskarı olmuş beş senatorun yalnız bir tərəfin maraqlarını müdafiə etməsindən narazılıqlarını bildiriblər.
Əlbəttə ki, Odri Azule hazırda Fransanı deyil, bütün dünya ictimaiyyətini təmsil edir, amma bu daha da böyük məsuliyyətdir. Bəzi ekspertlər artıq YUNESKO-nun hərəkətlərində/hərəkətsizliyində pis niyyət görürlər. Azərbaycan və Ermənistan xalqlarının mədəni konteksində kimin dəyərli olduğunu və mədəniyyətin müharibə və zorakılıq vasitəsi deyil, dialoq və barışıq yolu olduğunu müzakirə etməyə çağırırlar.