xeberaz.info
Dekabrın əvvəlində Türkiyə-Azərbaycan-Türkmənistan sammitinin keçirilməsi planlaşdırılır. Sammitin keçirilmə yeri kimi Türkmənbaşı şəhərindəki “Avaza” milli turizm zonası seçilib. İki prezident İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Ərdoğan birdən-birə Türkmənistana gələcəyindən hazırlıqlar fəal şəkildə aparılır. Bu, əlamətdar sammit olacaq, belə ki, bu formatda ilk üçtərəfli görüş 2015-ci ildə baş tutub və müxtəlif səbəblərdən daha sonra təxirə salınıb.
Ərdoğanın Azərbaycan və Türkmənistan liderləri ilə müzakirə etmək niyyətində olduğu ən aktual məsələlərdən biri də Türkiyədə böyük qaz qovşağının yaradılması olacaq və onun vasitəsilə Rusiya qaz tranzitini Şimal axınından Qara dəniz regionuna və Türkiyəyə daşıya bilər.
Bu təşəbbüs oktyabrda Rusiya prezidenti Vladimir Putin tərəfindən irəli sürülüb. İlin sonunadək tərəflər “yol xəritəsi” barədə qərar qəbul etmək niyyətindədirlər, layihə üzrə işlərin başlanması gələn ilin əvvəlinə planlaşdırılır.
Ötən gün Ankarada Ərdoğan və Türkmənistanın baş nazirinin müavini, xarici işlər naziri Rəşid Meredov qarşıdan gələn sammitə hazırlığı müzakirə ediblər. Amma görüş mətbuata qapalı olduğundan təfərrüatlar azdır.
Xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu türkmən həmkarı ilə danışıqlardan sonra gələn ilin əvvəlində Türkmənistan prezidenti Serdar Berdiməhəmmədovun Türkiyəyə səfər edəcəyini açıqlayıb. Dünən Çavuşoğlu ilə Meredov arasında daha bir telefon danışığı baş tutub və söhbət zamanı Azərbaycan, Türkiyə və Türkmənistan sammitinə hazırlıq yenidən müzakirə olunub. Bundan əvvəl diplomatlar noyabrın 23-də çağrılıb. Dünən Çavuşoğlu Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovla telefonla yaxınlaşan sammiti müzakirə edib. Yüksək səviyyəli görüşə hazırlıq çərçivəsində ölkələrin xarici işlər, nəqliyyat və energetika nazirlərinin görüşləri də keçirilir, görüş zamanı imzalanması planlaşdırılan sənədlər üzərində iş aparılır.
Bu gün məlum olub ki, Bayramov dekabrın 5-də Moskvaya işgüzar səfərə gedəcək və orada Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovla görüşəcək.
Bundan əlavə, bildirilir ki, Türkmənistan Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbəri Rəşid Meredov iqtisadi əməkdaşlıq üzrə hökumətlərarası Rusiya-Türkmən komissiyasının iclasında iştirak etmək, həmçinin Lavrovla danışıqlar aparmaq üçün dekabrın 6-da Moskvaya gələcək. Xarici işlər nazirləri arasında danışıqların elan olunmuş gündəliyinə regional məsələlərin baxılması daxil olduğundan, çox güman ki, Azərbaycan, Türkmənistan və Türkiyə liderlərinin sammiti də üç ölkənin hər birinin Rusiya ilə əməkdaşlığı kontekstində müzakirə olunacaq.
Bundan əvvəl Rusiya Sənayeçilər və Sahibkarlar İttifaqının idarə heyətinin büro üzvü Vaqit Ələkbərov bildirmişdi ki, Rusiya neft-qaz şirkətləri Azərbaycan və Türkmənistanda “dost ölkələr” kimi inkişaf etmək imkanı əldə edə bilərlər.
Bundan başqa, Rusiyanın LUKOIL şirkəti Xəzər dənizində Azəri-Türkmənistanın “Dostluq” qaz layihəsinin operatoru olmaqda maraqlı olduğunu bildirib. Bu məlumatı Azərbaycanın energetika naziri Pərviz Şahbazov təsdiqləyib. Bütün tərəflər bu cür əməkdaşlıqdan faydalanacaqlar, çünki LUKOİL-un artıq Xəzər dənizinin şelfinin işlənməsində təcrübəsi və lazımi infrastrukturu var. 2021-ci ildə “Dostluq” yatağının karbohidrogen ehtiyatlarının kəşfiyyatı və işlənməsi məsələsində Azərbaycan və Türkmənistan arasında yaranmış fikir ayrılıqları aradan qaldırıldıqdan sonra “LUKOIL”un layihəyə qayıtması məntiqli görünür.